Το μετωπιαίο κομμάτι του εγκεφάλου της, της λέει ότι ο τύπος είναι μπελάς: «του είναι αδύνατον να μείνει πιστός, πίνει πολύ, δεν μπορεί να κρατήσει μια δουλειά…», της σιγοψιθυρίζει.Ο μέσος εγκέφαλός της όμως, δεν λέει να ακούσει: «είναι κούκλος μ’ αυτό το τζιν, τα μαλλιά του, ο τρόπος που κοιτάζει…», αντιτείνει.
Και ο δικός του μετωπιαίος εγκέφαλος του κάνει κήρυγμα: «φλερτάρει με.όλα τα αρσενικά, πίνει τον άμπακο…», του λέει. Ναι, αλλά ο μέσος εγκέφαλος έχει άλλη άποψη: «κοίτα κάτι πόδια, την μπλούζα, τη λάμψη της»…

«Μα τι σκέφτεστε;» εξανίστανται οι δύο μετωπιαίοι εγκέφαλοι.

Τι άλλο; Όταν μπαίνει ο έρωτας στη μέση, τα πιο έξυπνα εγκεφαλικά κύτταρα μπορούν να κάνουν τις πιο… ηλίθιες επιλογές. Εντάξει, αν οι ήρωές μας ήταν 40άρηδες και είχαν πείρα, μπορεί να το σκέφτονταν δύο φορές να υποκύψουν στον μέσο εγκέφαλό τους. Η σοφία – έως ένα βαθμό τουλάχιστον – όντως έρχεται με την πείρα.

Όταν όμως είσαι 20άρης, τα πράγματα αλλάζουν. Πολλά βέβαια εξαρτώνται από τον γάμο του μπαμπά με τη μαμά, τα κουτσομπολιά και τις πιέσεις των φίλων, και φυσικά τις έως τώρα εμπειρίες. Κακά τα ψέματα, όμως: όταν πάρει μπρος η χημεία, είναι πολύ δύσκολο να αντισταθεί κανείς στον πειρασμό.

Και έτσι, αρχίζει ο χορός της έλξης, του ξελογιάσματος και τελικά του έρωτα.

Γιατί, όμως, ερωτευόμαστε; Οι θεωρίες για τις αιτίες του έρωτα περισσεύουν. Κυμαίνονται από το βιολογικώς πρακτικό έως το βιολογικώς πολύπλοκο ή αλλιώς από την διαιώνιση του είδους έως το υποπροϊόν της σχέσης μας με όποιους μας μεγάλωσαν.

Το να αποδειχθούν, βεβαίως, οι θεωρίες αυτές δεν είναι ό,τι το ευκολότερο – ει μη τι άλλο, ποιος μπόρεσε ποτέ να αποκρυπτογραφήσει με πάσαν βεβαιότητα την ανθρώπινη ψυχή; Το σώμα, όμως, είναι άλλο θέμα – και την τελευταία δεκαετία οι επιστήμονες έχουν βαλθεί να καταγράψουν τι μας συμβαίνει όταν αφηνόμαστε στο κάλεσμα του έρωτα.

Αυτή η καταγραφή, λένε, θα βελτιώσει τις πιθανότητές μας να κάνουμε τον έρωτα να κρατήσει για πάντα.

Σαν την… κοκαΐνη

Ήταν μόλις το 2000 όταν δύο επιστήμονες – ο καθηγητής Νευροαισθητικής Σεμίρ Ζέκι από το Εργαστήριο Νευροβιολογίας του University College στο Λονδίνο και ο δρ Αντρέας Μπάρτελς ερευνητής στο Ινστιτούτο Βιολογικής Κυβερνητικής Μαξ Πλανκ στη Γερμανία – επέλεξαν 70 φρεσκοερωτευμένους εθελοντές, για να εξετάσουν τον εγκέφαλό τους.

Οι εθελοντές δέχτηκαν να μπουν στον τεράστιο κύλινδρο ενός λειτουργικού μαγνητικού τομογράφου (fMRI) και οι απεικονίσεις που προέκυψαν πιστεύεται ότι αποτελούν τις πρώτες στην ιστορία της επιστήμης εικόνες του ερωτευμένου εγκεφάλου.

Οι εν λόγω απεικονίσεις υπήρξαν αποκάλυψη για τους δύο ερευνητές και για όσους ακολούθησαν τα βήματά τους, καθώς έδειξαν ότι ο έρωτας μοιάζει πολύ με τον… εθισμό στο αλκοόλ και στα ναρκωτικά! Κι αυτό, διότι όταν ερωτευόμαστε ο εγκέφαλος συσχετίζει κάτι που μόλις του συνέβη με την άκρατη ευχαρίστηση – και ταυτοχρόνως αποδίδει το υπέροχο αυτό συναίσθημα με το εξαίσιο πρόσωπο που βρίσκεται απέναντί του.

Με το εύρημα αυτό συμφωνεί ο δρ Άρθουρ Έιρον, κοινωνικός ψυχολόγος στο Πανεπιστήμιο Stony Brook της Νέας Υόρκης, ο οποίος έχει ασχοληθεί επισταμένα με το θέμα του έρωτα. Σε δικές του μελέτες, στις οποίες επανέλαβε το όλο πείραμα, επιβεβαίωσε πως το πολύπλοκο εγκεφαλικό σύστημα που ενεργοποιεί ο έρωτας «ουσιαστικά είναι το ίδιο ακριβώς με αυτό που ενεργοποιείται όταν κάποιος παίρνει κοκαΐνη»!

Η αλήθεια είναι πως η χημεία μεταξύ δύο ανθρώπων δεν είναι μόνον θέμα μορίων που πλημμυρίζουν τον εγκέφαλο, υπαγορεύοντάς μας τι θα νιώσουμε. Η έλξη εμπεριέχει την προσωπική ιστορία του καθενός μας.

«Οι σύντροφοί μας ασκούν επιρροή πάνω μας – το ίδιο και η ανατροφή, η εκπαίδευση, η τηλεόραση, οι χρονικές συγκυρίες, το μυστήριο», τονίζει η καθηγήτρια Ανθρωπολογίας Έλεν Ε. Φίσερ, ερευνήτρια της ανθρώπινης συμπεριφοράς στο Πανεπιστήμιο Rutgers και συγγραφέας πέντε βιβλίων για την εξέλιξη και το μέλλον του σεξ, του έρωτα, του γάμου, τις διαφορές των φύλων στον εγκέφαλο και του πως η προσωπικότητά μας επηρεάζει το ποιον ερωτευόμαστε.

Κάθε βιβλίο που διαβάσαμε και κάθε ταινία ή σίριαλ που είδαμε ποτέ, χαράσσει ένα μονοπάτι προς τον Εκλεκτό της ζωής μας, προσθέτει. Και εξηγεί πως το μονοπάτι αυτό είναι ουσιαστικά χωρισμένο σε τρεις κύριους δρόμους, κάθε έναν από τους οποίους διαβαίνουμε – ή δεν διαβαίνουμε τελικά – με τη σειρά του.

Οι φερομόνες της «σπίθας»

Ο πρώτος δρόμος είναι η αρχική έλξη, η σπίθα: επιλέγουμε ένα πρόσωπο ανάμεσα σε εκατοντάδες άλλα για να αρχίσει ο χορός του έρωτα. Ο ψυχολόγος Μαρκ Κρίσταλ, από το Πανεπιστήμιο του Μπάφαλο, πιστεύει ότι σε αυτό το πολύ αρχικό στάδιο του έρωτα παίζουν ρόλο αόρατα σινιάλα, όπως οι φερομόνες.

«Οι φερομόνες είναι χημικά μόρια που εκπέμπει το ανθρώπινο σώμα και υπαγορεύουν την σεξουαλική συμπεριφορά. Παρ’ ότι δεν μπορούμε συνειδητά να τις μυρίσουμε, εισέρχονται μέσω του οσφρητικού συστήματος στον εγκέφαλο και καθιστούν κάποιον ελκυστικό για εμάς», εξηγεί.

Ρόλο για να θεωρήσουμε τον απέναντί μας ελκυστικό παίζουν «και άλλες αισθητήριες ενδείξεις», προσθέτει, όπως η μυρωδιά, το άγγιγμα και το πώς ηχούν όσα λέει στ’ αυτιά μας.

«Η μυρωδιά παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στον έρωτα και είναι ένα από τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα που εντάσσονται στις πολιτισμικές προδιαγραφές της ελκυστικότητας», εξηγεί. «Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι για να ερωτευτούμε πρέπει να ενεργοποιηθούν διάφορες νευροχημικές διεργασίες και να υπάρξουν πολυάριθμα εξωτερικά ερεθίσματα – και η κουλτούρα μας ασφαλώς παίζει ρόλο σε αυτά».